BỆNH KÍ SINH TRÙNG VÀ CÁCH PHÒNG TRỊ
Trong ao nuôi dù xử lý nước tốt đến đâu vẫn luôn có kí sinh trùng, do vậy tôm phải sống chung với kí sinh trùng.
Thực tế cho thấy, không thể loại bỏ chúng hoàn toàn ra khỏi ao nuôi và cơ thể tôm nuôi mà chỉ có thể khống chế mật độ của chúng trong mức cho phép để tôm có thể phát triển bình thường, hạn chế tối đa tôm mắc bệnh.
Một điểm lưu ý rằng: Tôm nhiễm kí sinh trùng không chết ngay nhưng chúng sẽ làm cho tôm bị tổn thương đặc biệt là đường ruột. Khi đó tôm tiêu hoá và hấp thu dinh dưỡng kém, lâu ngày dẫn đến suy nhược, yếu và chết dần
Bài viết này chia sẽ với bà con cách phát hiện và điều trị bệnh kí sinh trùng trên tôm thẻ chân trắng một cách đơn giản và hiệu quả.
- Nguyên nhân
Do các loại trùng sống kí sinh chủ yếu trong ruột tôm (Gregarine, Vermiform, vi Hepatopancreatic haplosporidiosis…) gây ra khi chúng phát triển mạnh trong môi trường ao nuôi
- Dấu hiệu bệnh
- Tôm óp, màu nhợt nhạt. Tôm chết qua hệ thống xiphong vài kg/ngày
- Ruột vẫn to nhưng xoắn, thức ăn lỏng nhưng tôm vẫn ăn được thì bệnh đang ở mức chưa nặng. Khi ruột trống rỗng, xoắn, tôm đã giảm ăn hoặc bỏ ăn thì tôm đã bị nặng.
Thông thường bệnh xuất hiện sau 10 ngày thả. Biểu hiện rõ khi tôm đạt kích cỡ dưới 300 con/kg và làm tôm chết nhiều nhất ở kích cỡ dưới 70 con/kg.
Ruột tôm bị xoắn do kí sinh trùng gây ra
- Phương pháp bệnh phòng kí sinh trùng
Bệnh kí sinh trùng xảy ra chủ yếu do khâu xử lý nước ban đầu trước khi cấp nước vào ao nuôi không kỹ. Một khi kí sinh trùng tồn tại và vào ao nuôi, chúng sẽ phát triển rất nhanh do có vật chủ (tôm) với mật độ dày.
Ngày 1. Xử lý Clorin và Đồng sunfat
Tác dụng: Clorin có tác dụng diệt khuẩn làm sạch nước và lắng các chất vẩn hữu cơ. Đồng sunfat có tác dụng diệt tảo giáp, nấm đồng tiền và trứng, ấu trùng động vật 2 mảnh vỏ
Liều lượng và cách đánh:
Đánh 20-30kg clorin + 1-1.5kg Sunfat đồng cho 1000m3
Đánh 9h sáng. Chạy quạt 24 tiếng đồng hồ
Ngày 2. Đánh vôi can xi và vôi nóng
Tác dụng: Vôi sẽ kéo chất bẩn trong nước xuống đáy ao, bổ sung canxi cho ao và tăng kiềm cho nước
Liều lượng và cách đánh:
Đánh 100 kg vôi canxi (CaCO3 ) + 20-30 kg Vôi đá xay nóng (CaO) cho 1000m3.
Đánh 9h sáng. Chạy quạt liên tục 24 tiếng.
Xong tắt quạt để 48 tiếng để nước ao trong lại. Các chất lắng đáy.
Ngày 3-4. Để nước lắng trong và xi phông bỏ cặn bã
Sau khi nước lắng trong, xi phông các chất cặn bã của vôi ra khỏi ao
Ngày 5. Diệt mầm bệnh
Sử dụng các chế phẩm đặc hiệu để diệt: tảo độc, nấm, kí sinh trùng, ốc và các sinh vật có hại khác
Ngày 6. Đánh Zeo
Tác dụng: Khử các độc tốc còn lại trong nước. Zeo ngoài làm chất lượng nước tốt hơn còn cung cấp thành phần silic cho tảo khuê phát triển
Đánh 20kg/1000m3
Ngày 7. Đánh EDTA và Yucca
Tác dụng: EDTA làm lắng kim loại nặng xuống đáy, các chất còn lại lơ lửng trong nước được Yucca kéo lên mặt nước và tấp vào bọt, bà con vớt bỏ bọt.
Liều lượng và cách đánh:
Đánh EDTA với liều lượng 4kg + 1 lít Yucca /1000m3 làm các chất lơ lửng trong nước nổi lên và tấp vào bọt, bà con vớt bọt bỏ.
Ngày 8: Khử hoá chất tồn lưu trong nước
Hoá chất xử lý trong ao sẵn sáng nếu tồn lưu trong nước, khi vào ao nuôi sẽ là nguyên nhân gây bệnh teo gan, xanh gan, chai gan ở tôm giai đoạn nhỏ. Do vậy bà con cần đo và loại bỏ hoá chất tồn lưu trước khi cấp nước sang ao nuôi, bảo đảm an toàn cho tôm.
Ngày thứ 9. Cấp nước sang ao nuôi
- Phương pháp điều trị
Nếu không điều trị đúng thuốc, đúng cách, kí sinh trùng sẽ có thể kháng thuốc và gây bệnh mạnh hơn, lúc đó sẽ rất khó chữa trị.
Do vậy, bà con lưu ý điều trị theo phác đồ như sau:
Ngày 1. Trộn thuốc xổ cho ăn vào buổi sáng. Buổi trưa và chiều cho ăn thuốc đặc trị tổn thương đường ruột. Vì khi kí sinh trùng ra theo phân, đường ruột đã bị tổn thương, nếu không sử dụng thuốc đặc trị, việc xổ kí sinh trùng không hiệu quả
Lưu ý: Nên chọn mua loại thuốc xổ kí sinh trùng chất lượng để trị hiệu quả, nếu không việc điều trị bệnh này rất khó lành.
Ngày 2. Trộn acid hữu cơ cho ăn vào buổi sáng, trưa và chiều cho ăn thuốc đặc trị đường ruột. Kết hợp diệt khuẩn bằng Cloramin B liều lượng 0,7 – 1kg/1000m3. Cloramin B có tác dụng diệt khuẩn và cũng diệt luôn kí sinh trùng đã yếu sau khi bị tôm thải ra ngoài qua phân khi dùng thuốc xổ.
Ngày 3. Trộn acid hữu cơ cho ăn vào buổi sáng, trưa và chiều cho ăn thuốc đặc trị đường ruột. Không diệt khuẩn như ngày thứ 2.
Lưu ý: Nếu sau 3 ngày vẫn thấy ruột tôm yếu, lỏng phân, phân trắng thì tiếp tục sử dụng thuôc đặc trị thêm 2-3 ngày nữa. Khi nào thấy ruột tôm chặt, phân tốt thì không dùng thuốc đặc trị nữa
Từ ngày 4-10. Duy trì cho ăn acid hữu cơ. Bổ sung thêm men tiêu hoá và dinh dưỡng vào ruột tôm để tôm mau phục hồi trở lại
Lưu ý. Khi phát hiện ra tôm bị bệnh kí sinh trùng, bà con phải ngay lập tức xử lý. Nếu chậm trễ, tôm sẽ khó hồi phục và tỷ lệ chết của tôm rất cao
Nguồn: A.F.C